⭐ Zamów w medbook.com.pl - cena: 84,90 zł. ⚡ 2018 Metody terapii logopedycznej - - Mirecka - UMCS Kontakt Telefon: 58 3415438; 58 3406065; 512176773 E-mail: biuro@medbook.com.pl Zaloguj się
Na skróty → Charakterystyka rozszczepów → Leczenie → Przyczyny powstawania rozszczepów → Zabieg zespolenia wargi → Główne typy rozszczepu wargi → Zabieg zespolenia podniebienia → Opieka stomatologiczna → Chirurgia ortognatyczna (szczękowo‑twarzowa) → Żywienie → Rozszczep podniebienia a utrata słuchu → Rozszczep podniebienia a wada wymowy → Zapytaj lekarza Rozszczep wargi i podniebienia jest jedną z najczęściej występujących na świecie wad wrodzonych głowy i szyi. Badanie ultrasonograficzne może wykazać obecność rozszczepu u płodu już w drugim trymestrze ciąży. Diagnoza postawiona w tak wczesnym okresie pozwala rodzicom w pełni zrozumieć istotę choroby oraz przygotować ich do późniejszego leczenia dziecka. Ponieważ rozszczepy dotyczą struktur nosa, wargi, dziąsła i podniebienia, powodują one zaburzenia wyglądu zewnętrznego twarzy i uzębienia oraz nieprawidłowości takich funkcji jak: ssanie, żucie, mowa i słuch. Z uwagi na rozległość zaburzeń w chorobie rozszczepowej leczenie powinno być prowadzone przez wykwalifikowany zespół specjalistów. Zachęcamy do pobrania poradnika autorstwa dr Aliny Strzałkowskiej i Tomasza Sikory na temat programu leczenia zespołowego rozszczepu wargi i podniebienia. Rozszczep wargi i podniebienia – Program Leczenia Zespołowego Charakterystyka rozszczepów Co to jest rozszczep? Rozszczepy wargi i podniebienia są wadami wrodzonymi jamy ustnej i warg. Do ich powstawania dochodzi w pierwszych trzech miesiącach ciąży. W rozwijającej się u zarodka wardze (5–6 tydzień ciąży) nie dochodzi do połączenia pomiędzy jej stroną prawą, a lewą. W rozszczepie podniebienia, między 8 a 12 tygodniem rozwoju zarodka dochodzi do zaburzeń w formowaniu się sklepienia jamy ustnej. Dziecko może urodzić się z rozszczepioną wargą, rozszczepionym podniebieniem lub z obiema wadami jednocześnie. W najpoważniejszych przypadkach rozszczepów brakiem połączenia może być objęta cała twarz. Kiedy stawiana jest diagnoza? Prenatalnym badaniem USG specjalista ginekolog jest w stanie wykryć rozszczep już w 16 tygodniu ciąży. Diagnoza potwierdzana jest po porodzie, w trakcie badania noworodka przez pediatrę. Jak wygląda leczenie? Wszystko zależy od nasilenia wady. Jednostronny, niekompletny rozszczep wargi najczęściej wymaga tylko pojedynczej operacji wargi, która wykonywana jest we wczesnym okresie życia. Na tym leczenie dziecka w większości przypadków zostaje zakończone. Jednostronny, pełny rozszczep wargi wymagał będzie dwóch bądź większej ilości zabiegów operacyjnych. Dziecko z obustronnym, kompletnym rozszczepem wargi i podniebienia potrzebuje dłuższego i bardziej złożonego leczenia. Ślady i blizny po rozszczepie nie znikają całkowicie i różnią się między sobą stopniem nasilenia. Długi proces leczenia, konieczność intensywnej współpracy ze strony rodziców, obciążenie zabiegami operacyjnymi małego pacjenta dla wielu rodzin może stanowić duży trud i wyzwanie. Jednakże przy dzisiejszym poziomie wiedzy medycznej, technik chirurgicznych i doświadczenia zespołu wykwalifikowanych specjalistów, zaangażowanie rodzin dziecka dotkniętego rozszczepem w leczenie owocuje świetnymi rezultatami. Chodzi nie tylko o wygląd estetyczny, lecz także rehabilitację podstawowych funkcji, takich jak: oddychanie, połykanie, żucie, mowa, słuch. Wszystko to w konsekwencji pozwala na prawidłowy psychofizyczny rozwój dziecka, jego edukację i budowanie dobrych relacji społecznych. Wielopoziomowa rehabilitacja podnosi poziom życia pacjenta i jego najbliższego otoczenia. Harmonogram zespołowego leczenia osób dotkniętych wadą rozszczepową wiek dziecka rozszczep wargi rozszczep podniebienia rozszczep wargi i podniebienia ok. 6 miesięcy zabieg zespolenia wargi wraz z korektą deformacji nosa zabieg zespolenia podniebienia zabieg zespolenia wargi i podniebienia wraz z korektą deformacji nosa 8 do 10 miesięcy test słuchu oraz badanie ucha test słuchu oraz badanie ucha 8 do 10 miesięcy ocena rozwoju mowy ocena rozwoju mowy ocena rozwoju mowy 1 do 5 roku życia test słuchu co pół roku test słuchu co pół roku 18 do 36 miesięcy pierwsza wizyta u stomatologa pierwsza wizyta u stomatologa pierwsza wizyta u stomatologa 2–3 lata pierwsza wizyta u ortodonty celem ustalenia terminu zabiegu przeszczepu kości w wyrostek zębodołowy 2–3 lata ewentualne chirurgiczne korekty estetyczne ewentualne chirurgiczne korekty estetyczne przeszczep kości do wyrostka zębodołowego, ewentualne chirurgiczne korekty estetyczne 4–5 lat ewentualne korekty przegrody nosa, korekty kosmetyczne ewentualne korekty przegrody nosa, korekty kosmetyczne ewentualne korekty przegrody nosa, korekty kosmetyczne 7–10 lat pierwsza faza leczenia ortodontycznego pierwsza faza leczenia ortodontycznego pierwsza faza leczenia ortodontycznego 12 lat i później druga faza leczenia ortodontycznego druga faza leczenia ortodontycznego druga faza leczenia ortodontycznego 15 lat i później ewentualna korekta plastyczna nosa trzecia faza leczenia ortodontycznego trzecia faza leczenia ortodontycznego ewentualny zabieg ortognatyczny ewentualny zabieg ortognatyczny, ewentualna korekta plastyczna nosa legenda: wizyty chirurgiczne ortodontyczne stomatologiczne u specjalisty foniatry/audiologa logopedyczne Leczenie Jak przebiega terapia w okresie niemowlęcym? Zabiegi chirurgiczne wykonywane są w pierwszym roku życia. Zależy to jednak od ogólnego stanu zdrowia pacjenta. Zabieg na tkankach miękkich ma miejsce w 6 miesiącu życia. Jak wygląda leczenie w okresie przedszkolnym? Około 2–3 roku życia, w oparciu o układ zgryzu i warunki leczenia ortodontycznego, następuje ustalenie wskazań do operacji przeszczepu kości w wyrostek zębodołowy, czyli przywrócenia ciągłości układu kostnego. W tej fazie życia rozwija się mowa oraz uzębienie dziecka. Po upływie 30 miesięcy życia dochodzi do zakończenia wyrzynania zębów mlecznych. Po raz pierwszy rodzice powinni udać się wraz z dzieckiem na badanie stomatologiczne między 12 a 18 miesiącem życia. Operacja zespolenia podniebienia powoduje często tworzenie się blizny hamującej rozwój podniebienia miękkiego. Skutkuje to zaburzeniem mowy w postaci tzw. nosowania zamkniętego lub otwartego. Chirurg i logopeda wspólnie decydują, czy potrzebne są operacje, które pomogą w usunięciu problemu wpływającego na dalszy rozwój dziecka. Tak wczesne leczenie jest fundamentalne dla prawidłowego rozwoju mowy, która jest kluczowa dla zrównoważonego dojrzewania dziecka. Kolejnym ważnym elementem jest operowanie w okresie niepamięci, dzięki czemu dziecko nie ma przykrych wspomnień związanych z pobytem w szpitalu. Dzieci w okresie rozwoju przedszkolnego potrzebują stałej opieki specjalisty logopedy oraz chirurga. Pierwsza wizyta ma miejsce jeszcze przed pierwszym zabiegiem operacyjnym. Kontrole powinny odbywać się z częstotliwością przynajmniej raz na miesiąc. Około 4–5 roku życia przeprowadzana jest kontrola drożności nosa i ewentualnie zalecane jest prostowanie przegrody nosowej. Jak wygląda leczenie w okresie szkolnym? Na tym etapie życia zaczynają pojawiać się u dziecka zęby stałe. Często proces ten przebiega w sposób nieprawidłowy. W tym okresie konieczne może być już wdrożenie pierwszego etapu leczenia aparatami stałymi, dlatego około 6–8 roku życia niezbędna jest wizyta u odpowiedniego specjalisty. Jak wygląda leczenie w okresie dojrzewania? Struktury twarzy mogą wymagać dalszej korekty tuż przed lub zaraz po osiągnięciu dojrzałości szkieletowej. Mimo iż deformacje nosa korygowane są w trakcie pierwszej operacji zespolenia wargi, w późniejszym okresie może okazać się potrzebne wykonanie dodatkowego zabiegu. W tym okresie, w celu wyleczenia wady zgryzu u większości pacjentów przeprowadzana jest terapia aparatami stałymi. Część pacjentów, ze względu na występującą dysproporcję kości szczęk, po osiągnięciu dojrzałości szkieletowej może potrzebować leczenia zespołowego, ortodontyczno-chirurgicznego. Wykonywane są wtedy zabiegi w zakresie chirurgii szczękowo-twarzowej (ortognatycznej). Najczęściej jest to wysunięcie szczęki i/lub poszerzenie szczęki i/lub cofnięcie żuchwy bądź jej wysunięcie. Przyczyny powstawania rozszczepów Dlaczego moje dziecko urodziło się z rozszczepem wargi i/lub podniebienia? Przyczyną powstawania rozszczepu wargi i podniebienia jest wzajemny wpływ szkodliwych czynników genetycznych i środowiskowych. W niektórych rodzinach znajdują się osoby bliżej lub dalej spokrewnione, u których występuje rozszczep. Mówimy wtedy o dziedziczeniu wady. Zazwyczaj jednak trudno wykazać takie przypadki w historii rodzin. Wtedy możemy traktować rozszczep jako mutację, czyli powstałą w okresie formowania się zarodka nieprawidłowość w budowie genu lub grupy genów. Wśród szkodliwych czynników środowiskowych główną rolę sprawczą w powstawaniu mutacji odgrywają leki zażywane przez matkę we wczesnym okresie rozwoju zarodka, również przebyte choroby (w szczególności wirusowe), palenie papierosów, spożywanie alkoholu, niedobory witaminowe, promieniowanie rentgenowskie. Ustalenie dokładnej przyczyny powstawania nieprawidłowości w budowie genów jest zawsze trudne do określenia. Czynniki genetyczne odnoszą się do informacji zakodowanej w genach. W każdej komórce znajduje się kilkadziesiąt tysięcy genów, które odpowiadają za rozwój embrionu. Geny te determinują powstawanie wszystkich cech fizycznych człowieka. Nieprawidłowości w budowie i lokalizacji genów w chromosomach powodują powstawanie chorób wrodzonych. Na powstanie rozszczepu może wpływać zaburzenie w obrębie jednego bądź wielu genów. Niektóre zmiany genetyczne prowadzą do powstania izolowanego rozszczepu wargi lub podniebienia, inne zaś odpowiadają za powstanie całych zespołów chorobowych, w których rozszczep jest tylko jednym z objawów. Około 10% dzieci urodzonych z rozszczepem wargi z/bez rozszczepu podniebienia posiada anomalie w innych narządach i tkankach. Ten odsetek u dzieci z izolowanym rozszczepem podniebienia sięga 30%. Z tej przyczyny niektórzy pacjenci wymagają badania genetycznego, aby wykluczyć podejrzenie zespołu chorobowego lub w przypadku jego obecności uczynić leczenie jak najbardziej precyzyjnym. Jakie jest ryzyko urodzenia kolejnych dzieci z rozszczepem w rodzinie? Ryzyko posiadania potomstwa obarczonego wadą różni się u poszczególnych rodzin. Jeżeli w rodzinie występuje jedna osoba obciążona rozszczepem, to ryzyko urodzenia kolejnego dziecka z tą wadą szacowane jest na około 2–5%. W przypadku obecności dwóch osób ryzyko wystąpienia izolowanego rozszczepu wargi wzrasta do 10–14%, a izolowanego rozszczepu podniebienia do 8%. Zabieg zespolenia wargi Czy dziecko, u którego w badaniu prenatalnym wykryto rozszczep wargi będzie miało również rozszczepione podniebienie? Niekoniecznie. Dziecko może urodzić się tylko z rozszczepem wargi. Czym jest rozszczep wargi? Rozszczep wargi jest niekompletnym połączeniem się skóry oraz warstwy mięśni w obrębie nosa i wargi górnej. Warga tworzy się w pierwszych sześciu tygodniach ciąży. W trakcie tego okresu prawidłowo rozwijające się elementy mięśnia okrężnego ust i skóry wargi rozwijają się po obu stronach twarzy, aby w konsekwencji połączyć się z rosnącą od góry skórą koniuszka nosa. Dziecko rodzi się z rozszczepem wargi, jeżeli dochodzi do zakłócenia procesów wzrostu i łączenia. Czy wszystkie rozszczepy wargi są takie same? Warga i nos mogą być objęte wadą na różne sposoby. Typy rozszczepów podniebienia, od lewej: Niekompletny rozszczep podniebienia, jednostronny kompletny rozszczep wargi i podniebienia, Obustronny kompletny rozszczep wargi i podniebienia Główne typy rozszczepu wargi Jednostronne (na lewo lub na prawo od linii pośrodkowej ciała, jednakże nie oba jednocześnie, rozszczep strony lewej jest częstszy): niekompletne (częściowy rozszczep warstwy mięśni/skóry) kompletne (całkowity brak łączenia warstw mięśni i skóry). Obustronne (lewa i prawa strona jednocześnie): kompletne (najczęstszy przypadek rozszczepów obustronnych), niekompletne asymetryczne (kompletny po jednej stronie, niekompletny po drugiej) Czy warga dziecka może zostać naprawiona? Tak, warga dziecka zostanie zespolona. Jednak przywrócenie idealnej estetyki twarzy u pacjentów z rozszczepem jest trudne do osiągnięcia. Prawidłowe leczenie, współpraca rodziców i specjalistów różnych dziedzin przybliża w znacznym stopniu szanse na osiągnięcie optimum estetycznego u pacjentów dotkniętych tym typem nieprawidłowości. Kiedy przeprowadzany jest zabieg? Około 6 miesiąca życia dziecka. Rozszczep wargi i rozszczep podniebienia zespalany jest w czasie jednego zabiegu. Na czym polega zabieg? Do zamknięcia wargi chirurg plastyk używa istniejących mięśni oraz tkanek wargi i nosa. W zależności od typu rozszczepu, do pełnego zespolenia potrzebne są jeden lub dwa zabiegi. Operacja wykonywana jest w znieczuleniu ogólnym. Po rekonstrukcji dziecko pozostanie w szpitalu od 1 do 2 dni. Wskazane jest, aby jedno z rodziców opiekowało się dzieckiem podczas pobytu w szpitalu. Pielęgniarka nauczy Państwa, jak wykonywać wszelkie zabiegi. Schemat zabiegu zamknięcia wargi Czy potrzebne jest ortodontyczne leczenie przed zabiegiem zespolenia wargi? Nie, w najnowszych wytycznych o leczeniu rozszczepów odchodzi się od stosowania aparatów przed zabiegiem zespolenia wargi. Zalecane jest jedynie wykonywanie masażu okolicy podnosowej. Czy moje dziecko będzie wyglądało normalnie po zabiegu? Tuż po operacji warga, nos oraz twarz dziecka będą opuchnięte przez kilka dni. Blizna może mieć intensywny czerwony kolor przez kilka tygodni. Potrzebne jest od 6 do 12 miesięcy, aby blizna zmniejszyła się i wyblakła. To od rozległości rozszczepu, zakresu operacji, użytej techniki chirurgicznej, jak również doświadczenia chirurga zależy efekt estetyczny zabiegu. Blizna nigdy nie zanika całkowicie, jednakże po prawidłowo przeprowadzonej operacji może być ona tak niewielka, iż nie będzie wpływała hamująco na rozwój sąsiadujących z nią części twarzy. U nastolatka, na jego własne życzenie, w znieczuleniu specjalnym kremem można wykonywać zabiegi dermabrazji, które mogą prawie całkowicie zlikwidować bliznę. Czy korekta nosa ma miejsce w trakcie zabiegu zespolenia wargi? Przy rozszczepie wargi asymetria nosa jest bardzo często widoczna. Korekta nosa jest częścią zabiegu zespolenia wargi. Jednakże czasami po osiągnięciu dojrzałości przez pacjenta, przy utrzymującej się dużej asymetrii potrzebny jest późny zabieg plastyki nosa. Zabieg zespolenia podniebienia Schemat zabiegu zespolenia podniebienia Czym jest rozszczep podniebienia? Rozszczep podniebienia jest brakiem łączności tkanek w sklepieniu jamy ustnej. Podniebienie formuje się pomiędzy 8 a 12 tygodniem ciąży. W trakcie tego okresu kości i mięśnie wzrastają z obu stron szczęki i łączą się w linii pośrodkowej, tworząc sklepienie jamy ustnej i dno nosa. Jeżeli łączenie tych dwóch pięter kości i mięśni nie zachodzi kompletnie, to dziecko rodzi się z rozszczepem podniebienia. Istnieje wtedy połączenie pomiędzy jamą ustną, a jamą nosową. Czy wszystkie rozszczepy podniebienia są takie same? Podniebienie składa się z dwóch części: mięśniowej (miękkiej) oraz kostnej (twardej). Podniebienie miękkie i twarde może być dotknięte rozszczepem na wiele sposobów. Czy podniebienie mojego dziecka może zostać naprawione? Tak. Podniebienie zespalane jest zazwyczaj w trakcie pojedynczego zabiegu. Kiedy wykonywany jest zabieg zespolenia podniebienia? Zabieg wykonywany jest około 6 miesiąca życia, przed podjęciem pierwszej próby mówienia. Jak wygląda zabieg zespolenia podniebienia? Chirurg plastyk zbliża do siebie fragmenty rozszczepionych mięśni i tkanek z dwóch stron podniebienia, aby zamknąć połączenie z jamą nosową. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu ogólnym. Twoje dziecko spędzi w szpitalu od 1 do 3 dni po zabiegu. Zachęcamy, aby jeden z rodziców opiekował się dzieckiem w trakcie jego pobytu w szpitalu, w celu zapewnienia dziecku poczucia bezpieczeństwa i rodzicielskiej troski. Czy potrzebne będą jeszcze jakieś dodatkowe zabiegi na podniebieniu? Około 5 do 15% dzieci, które miały wykonywany zabieg zespolenia podniebienia, z uwagi na wadę wymowy w postaci tzw. nosowania tylnego, będzie potrzebowało zabiegu korekty skróconego blizną pooperacyjną podniebienia miękkiego. Dyskomfortem dla pacjentów są istniejące przetoki nosowo-gardłowe. Przez otwory te często treść pokarmowa dostaje się do nosa pacjenta. W każdym etapie życia możliwe jest chirurgiczne zamykanie tych przetok. Opieka stomatologiczna Czy rozszczep wargi/podniebienia będzie miał wpływ na zęby naszego dziecka? Pierwszy ząb pojawia się w jamie ustnej dziecka między 4 a 14 miesiącem życia (najczęściej jest to dolny ząb sieczny). W wieku 3 lat dziecko powinno mieć już wszystkie zęby mleczne. Mały pacjent z rozszczepem wargi i/lub podniebienia może mieć słabo rozwinięte szkliwo (zewnętrzna warstwa zęba). Może dotyczyć to kilku zębów, głównie tych położonych w pobliżu rozszczepu. Zęby w tym rejonie mogą być nieprawidłowo ułożone, tylko częściowo wyrznięte. Konsekwencją tego jest trudniejsze utrzymanie codziennej higieny. Powyższe czynniki wpływają na to, iż zęby są bardziej podatne na rozwój próchnicy. Jak czyścić zęby naszego dziecka? Myj zęby dziecku przynajmniej dwa razy dziennie, aby zminimalizować ryzyko próchnicy. Unikaj podawania pokarmów bogatych w cukry. Najniebezpieczniejsze są częste słodkie przekąski pomiędzy głównymi posiłkami, ponieważ wtedy bakterie obecne w płytce nazębnej produkują duże ilości kwasów powodujących próchnicę. Fluor zawarty w wodzie pitnej lub dostarczany z innych źródeł (lakiery, pasty, płukanki) znacznie zmniejsza ryzyko powstania próchnicy zębów mlecznych i stałych. Najbardziej pozytywne efekty działania fluoru występują między 6 miesiącem a 8 rokiem życia, stąd bardzo ważne jest, aby szczególnie dzieci z rozszczepem miały w tym okresie życia zapewnioną optymalną dawkę fluoru. Kiedy należy pierwszy raz pójść z dzieckiem do dentysty? Dziecko powinno pierwszy raz udać się do pedodonty (stomatologa dziecięcego) między 12 a 18 miesiącem życia lub wcześniej, jeżeli mają Państwo jakieś obawy lub pytania. Państwa dentysta udzieli informacji, jak prawidłowo myć zęby dziecku. W przypadku istnienia próchnicy podejmie on leczenie zachowawcze. Czy naszemu dziecku potrzebne będzie leczenie ortodontyczne? Zgryz pacjenta dotkniętego rozszczepem prawie zawsze będzie wymagał jednej lub kilku faz leczenia ortodontycznego (leczenie aparatami stałymi). Wadami najczęściej występującymi u pacjentów z rozszczepem są tzw. przodozgryzy. Wada ta polega na niedorozwoju szczęki górnej i przeroście szczęki dolnej. Wadzie tej często towarzyszy asymetria w położeniu szczęki dolnej. U pacjentów z rozszczepem rozpoznaje się również tyłozgryzy, zgryzy krzyżowe, zgryzy otwarte, zgryzy głębokie, nadmiar lub niedobór zębów, zaburzenia w budowie zębów, zęby zrośnięte, atypowe, jak również wiele innych zaburzeń. Decyzja o tym, kiedy powinno się rozpocząć leczenie oraz jaki będzie miało ono charakter, należy do doświadczonego lekarza ortodonty. Co się stanie, jeśli rozszczep dotyczy również dziąsła (wyrostka zębodołowego)? Dzieci, u których rozszczep obejmuje również wyrostek zębodołowy (część dziąsła i kości, w których umieszczone są korzenie zębowe), potrzebują zabiegu przeszczepu kości do wyrostka zębodołowego, celem przywrócenia ciągłości układu kostnego i umożliwienia prawidłowego rozwoju szczęki. Zabieg przeprowadzany jest około 2–3 roku życia. Kość do autotransplantacji pobierana jest z kości biodrowej lub piszczeli, następnie umieszczana w wyrostku zębodołowym. Przeszczepiona kość wgaja się w miejsce biorcze, gdzie zwiększa podparcie dla sąsiadujących zębów i tkanek miękkich. Przeszczep kości w wyrostek zębodołowy Chirurgia ortognatyczna (szczękowo‑twarzowa) U niektórych pacjentów konwencjonalne leczenie aparatami stałymi może okazać się niewystarczające. U osób, u których występuje niedorozwój szczęki, powstały w wyniku hamującego działania blizny po rozszczepie, niezbędne jest skojarzone leczenie ortodontyczno-chirurgiczne. U takich pacjentów często potrzebny jest zabieg chirurgicznego wysunięcia szczęki, poszerzenia szczęki, cofnięcia żuchwy, wysunięcia żuchwy lub kombinacji kilku zabiegów. Operacje te wykonywane są w znieczuleniu ogólnym, najczęściej po osiągnięciu przez pacjenta dojrzałości szkieletowej. Schemat zabiegu wysunięcia szczęki Żywienie Jak karmić nasze dziecko przed operacją? Umiejętność Państwa dziecka do pobierania pokarmu, niezależnie czy z piersi, czy z butelki uzależniona jest od rozległości i nasilenia rozszczepu wargi i/lub podniebienia. Po narodzinach pielęgniarka położna wybierze i nauczy najodpowiedniejszej metody karmienia Państwa dziecka. W izolowanym rozszczepie podniebienia miękkiego wystarczająca może być osłonka sutka, jako pomoc przy karmieniu piersią. Jeśli niemowlę ssie zbyt intensywnie lub rozszczepem objęte jest również podniebienie twarde, to do karmienia zalecamy używać butelki VentAire z niewielkim krzyżowym nacięciem na smoczku. Użytkowane mogą być również butelki Habermana, smoczki gołębie lub Ross’a. Dzieci z rozszczepem wargi i podniebienia potrzebują specjalistycznych butelek do karmienia. Zazwyczaj zalecana jest butelka Habermana, ponieważ mleko może być z niej pompowane w synchronizacji z sekwencją ssanie-połykanie. Innym elementem ułatwiającym karmienie jest smoczek Ross'a, który pomaga utrzymać przepływ pokarmu. Czy można karmić dziecko piersią? Jeżeli noworodek urodził się z izolowanym rozszczepem wargi, to karmienie piersią jest możliwe. Jeżeli dziecko nie jest w stanie prawidłowo objąć ustami brodawki sutkowej, to konieczne będzie karmienie przy pomocy butelki z odpowiednim smoczkiem. Jak wygląda karmienie? Każdorazowe karmienie powinno trwać nie dłużej niż 30 minut. Przedłużone karmienie może zmęczyć dziecko oraz Państwa. Pielęgniarka położna ustali dobową objętość pokarmu, jaką należy podać dziecku. Żywienie powinno odbywać się co 3–4 godziny. Nigdy nie pozwólcie Państwo, aby dziecko pozostawało bez karmienia dłużej niż 4 godziny, ponieważ noworodek bardzo szybko zużytkowuje kalorie. Podczas karmienia nie przekraczajcie Państwo również limitu pokarmu ustanowionego dla dziecka. Bardzo ważne jest wyrobienie wspólnego rytmu z Państwa dzieckiem. Należy nauczyć się odczytywać sygnały głodu u dziecka. Kiedy ssanie ustanie, pozwólcie Państwo, aby dziecku się odbiło (dochodzi wtedy do usunięcia nadmiaru połkniętego do żołądka powietrza), trzymając je w pozycji pionowej. Czy jest specjalna technika karmienia butelką? Dziecko należy karmić w pozycji pionowej, tak aby zminimalizować przedostawanie się treści pokarmowej do nosa. Po zakończeniu karmienia należy przetrzymać jeszcze dziecko w pozycji pionowej przez około 20 minut. Po położeniu w łóżku obróćcie je Państwo na bok podstawiając poduszkę lub koc pod plecy. Materac łóżka powinien być nachylony do podłoża pod kątem 20 stopni, tak aby klatka piersiowa dziecka położona była wyżej niż brzuch. Dziecko dotknięte rozszczepem może doświadczać ulewania treści pokarmowej do nosa i gardła, co wymagało będzie odsysania pokarmu przy pomocy gruszki lub ssaka. Zablokowanie drożności nosa przez ulewającą się treść pokarmową może powodować uduszenie noworodka, ponieważ dziecko potrafi oddychać wyłącznie nosem. Rozszczep podniebienia a utrata słuchu Butelka Habermana, smoczek Rossa Czy nasze dziecko będzie miało problemy ze słuchem? Dzieci urodzone z rozszczepem podniebienia często doświadczają okresowych problemów ze słuchem. Przyczyną ich powstawania jest płyn zalegający w uchu środkowym oraz nawracające infekcje. Pogorszenie się słuchu może trwać od kilku dni do kilku miesięcy. Rozwój mowy dziecka jest ściśle uzależniony od umiejętności prawidłowego słyszenia. W celu ustalenia wskazań do leczenia Państwa dziecko będzie miało wykonywane okresowe kontrole słuchu, począwszy od wczesnego okresu noworodkowego. Miejsce nacięcia oraz rurka wentylacyjna umieszczona w błonie bębenkowej Czy istnieje terapia wpływająca na polepszenie słuchu naszego dziecka? Za prawidłowy drenaż ucha środkowego odpowiedzialny jest przewód zwany trąbką Eustachiusza, łączący ucho z gardłem. U noworodków dotkniętym rozszczepem podniebienia, ze względu na nieprawidłową budowę trąbki dochodzi do zalegania płynu w uchu środkowym i nawracających infekcji. W przypadku występowania u dziecka problemów ze słuchem, zalegania płynu w uchu środkowym oraz powtarzających się stanów zapalnych niezbędne jest wykonanie zabiegu udrożnienia ucha oraz umieszczenia rurki wentylacyjnej w błonie bębenkowej. Operacja przeprowadzana jest również w znieczuleniu ogólnym, w czasie w którym zespalane jest podniebienie. Rurka wentylacyjna pozostaje na miejscu przez 9–12 miesięcy, po czym samodzielnie wypada. U około 50% niemowląt potrzebne bywa ponowne założenie rurki. Powikłania jakie występują po zabiegu umieszczenia rurki wentylacyjnej to bliznowacenie błony bębenkowej oraz jej perforacja. Te same dolegliwości mogą być powodowane przez zaleganie płynu w uchu oraz powtarzające się infekcje. Rurki wentylacyjne są niezbędne, aby przywrócić dziecku prawidłowe działanie zmysłu słuchu, a w konsekwencji umożliwić rozwój mowy. Jeżeli niedosłuch występuje u dzieci z rozszczepem znajdujących się w okresie uzębienia mieszanego, tzn. w okresie wczesnoszkolnym, pomocne może być równoczesne leczenie ortodontyczne. Poszerzenie aparatem ortodontycznym zwężonej szczęki górnej powoduje również powiększenie przestrzeni noso-gardzieli, lepszą wentylację tej okolicy, drenaż zalegających treści w trąbce Eustachiusza, a co za tym idzie poprawę słuchu i warunków do korekty mowy. Rozszczep podniebienia a wada wymowy Czy rozszczep podniebienia wpływa na rozwój mowy? Podniebienie twarde oraz podniebienie miękkie oddzielają jamę ustną od nosa. Kiedy oddychamy, to powietrze przepływa do i z płuc przez nos oraz gardło. W trakcie mówienia mięśnie podniebienia miękkiego przemieszczają je w kierunku gardła powodując odseparowanie od nosa. Nazywane jest to zastawką podniebienno-gardłową. Umożliwia ona przepływ powietrza tylko przez jamę ustną kiedy wydajemy dźwięki. Izolowany rozszczep wargi nie powoduje problemów z mówieniem. Dziecko urodzone z rozszczepem podniebienia nie będzie w stanie prawidłowo wymawiać głosek innych niż nosowe (np. m, n), aż do wykonania zabiegu zespolenia podniebienia. Po operacji podniebienia mowa może ulec pogorszeniu, zarówno pod względem częstotliwości, jakości i różnorodności dźwięków. Powrót do stanu typowej aktywności werbalnej może trwać do 6 tygodni. Bardzo istotne jest, aby dziecko znalazło się pod opieką logopedy już przed wykonaniem zabiegu zespalającego. Czy nasze dziecko będzie doświadczało trudności z mówieniem? Niektóre dzieci z rozszczepem podniebienia mogą wykazywać opóźniony rozwój mowy. Może to być powiązane z przejściowym upośledzeniem słuchu, związanym z obecnością płynu w uchu środkowym i nawracającymi infekcjami. Część dzieci może doświadczać trudności w mówieniu ze względu na nieefektywne odseparowywanie jamy ustnej od nosa przez mechanizm zastawkowy podniebienno-gardłowy. Część pacjentów osiągnie prawidłowy rozwój umiejętności werbalnych i językowych po zabiegu zespolenia podniebienia i umieszczeniu drenujących rurek w błonach bębenkowych. Czy nasze dziecko będzie potrzebowało opieki logopedy? Tak, leczenie logopedyczne potrzebne jest już od najwcześniejszych lat życia. Terapia mowy pomaga dzieciom z rozszczepem w nauce wydawania prawidłowych dźwięków. Czy potrzebne są dodatkowe zabiegi operacyjne, aby umożliwić dziecku prawidłowe mówienie? Około 5 do 15% dzieci po zabiegu zespolenia podniebienia wciąż będzie miało trudności z odseparowaniem jamy nosowej od jamy ustnej. U tych pacjentów około 5 roku życia konieczna jest wspólna konsultacja chirurga i logopedy odnośnie dodatkowego zabiegu przywracającego prawidłowe działanie mechanizmu zastawki podniebienno-gardłowej. Zapytaj lekarza Jeśli masz dalsze pytania lub wątpliwości – napisz do lekarza.PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacjiProgram terapii logopedycznej dziecka z rozszczepem podniebienia i niedosłuchem * - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów. Przedstawiam Państwu program indywidualnej terapii logopedycznej dziecka z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim z rozszczepem podniebienia i mgr Lidia GaworczykDiagnoza rozszczep podniebienia częściowy (zmiana struktury rezonatorów właściwych poszczególnym dźwiękom wskutek połączenia obu jam ustnej i nosowej), w wyniku czego występuje palatolalia (charakterystyczna mowa dla rozszczepu) – na skutek wady rozwojowej, polegającej na nieukończonym rozwoju jamy ustnej w okresie embrionalnym, tzn. niecałkowitym zrośnięciu się płytek tworzących podniebienie twarde i fałdów tworzących podniebienie miękkie, oligofazja – zaburzenia językowe związane z upośledzeniem umysłowym (upośledzenie umysłowe w stopniu lekkim), wada zgryzu (zahamowany wzrost górnej szczęki, cecha charakterystyczna przy rozszczepie), niedosłuch utrudniający prawidłowe wytwarzanie dźwięków, zaburzenia percepcji, analizy i syntezy słuchowej, zaburzenia percepcji, analizy i syntezy wzrokowo – ruchowej, zaburzenia sprawności manualnej i grafomotoryki, zaburzenia orientacji przestrzennej oraz w schemacie własnego ciała, zaburzenia mowy zabarwienie nosowe (nosowanie, poszum nosowy, rynolalia), zaburzenia artykulacji (zmiana miejsca artykulacji do krtani i ścian gardła), substytucje (spowodowane zwarciem gardłowym i krtaniowym).Przyczyny trudności artykulacyjnych niemożność oddzielenia jamy nosowej od ustnej i wytworzenia odpowiedniego ciśnienia wewnątrzustnego co konieczne jest do prawidłowej artykulacji i najbardziej zaburzone szczelinowe (f, f’, v, v’, s, z, š, ž, ś, ź, x, x’), zwartoszczelinowe (c, ?, č, ?, ć, ?), r, zwarte (p, p’, b, b’, t, d, k, k’, g, g’), zachowane jedynie samogłoski i są one najmniej zniekształcone. Założenia programu Założeniem programu jest objęcie terapią logopedyczną uczennicy z rozszczepem podniebienia i niedosłuchem, celem usprawniania komunikacji językowej na wszystkich jego programuCel główny: uzyskanie takich warunków anatomiczno – czynnościowych, które umożliwiają dziecku prawidłowe oddychanie, ssanie, żucie, połykanie, funkcjonowanie narządu słuchu oraz opanowanie prawidłowej wymowy Cele szczegółowe: zmniejszenie lub zlikwidowanie nosowania nauka prawidłowej artykulacji zwiększenie sprawności mięśnia zwierającego pierścień gardłowy uzyskanie lepszej sprawności ruchowej mięśni artykulacyjnych jamy ustnej uzyskanie synchronicznego współdziałania mięśni fonacyjnych, artykulacyjnych i oddechowych usprawnianie funkcji pośrednio wpływających na rozwój mowy: słuchowych wzrokowych ruchowych orientacyjno - przestrzennych myślowychOpis i realizacja programu Za punkt wyjścia do budowania niniejszego programu przyjęłam realizację wszystkich postawionych na wstępie celów. Ćwiczenia oddechowe zdmuchiwanie świeczki dmuchanie na skrawki papieru wydmuchiwanie baniek mydlanych przez słomkę zdmuchiwanie płomienia świecy przy zwiększanej stopniowo odległości dmuchanie na kłębuszki waty, papierowe kulki, piłeczkę styropianową nadmuchiwanie baloników gra na gwizdku, trąbce Ćwiczenia wyrabiające sprawność mięśnia zwierającego pierścień gardłowy objaśnienie drogi jaką przebywa powietrze wydechowe, podczas oddychania przez nos i przez usta praktyczne ćwiczenia oddechowe: powolne, swobodne wdychanie i wydychanie powietrza przez nos, przy zamkniętych ustach powtórzenie ćwiczenia z jedną dziurką nosa zaciśniętą, następnie zacisnąć drugą dziurkę wykonanie głębokiego wdechu przez nos i wydech przez otwarte szeroko usta; przy wdechu zatyka się nos wykonanie wdechu przez usta i wydech przez nos wykonanie wdechu i wydechu szeroko otwartymi ustami z jednoczesną kontrolą wydechu za pomocą gumowej rurki. Jeden koniec rurki umieszcza się w nosie pamiętając, by nie ustawić go bocznie i nie zatkać otworu. Drugi koniec wkłada się do ucha. Za pomocą gumowej rurki, ćwiczący może sam kontrolować stopień przechodzenie powietrza przez nos przy poszczególnych dźwiękach. Może również porównać swój wydech z wydechem osoby prawidłowo mówiącej dmuchanie przez usta. W przypadku trudności ćwiczący dmucha początkowo z zamkniętym nosem. W następnym etapie w czasie dmuchania z zaciśniętym nosem puszcza nos i stara się dmuchać tak samo, jak przy nosie zatkanym. Dmuchanie w określonym kierunku można ćwiczyć dmuchając na świeczkę, watkę lub papierek. Umiejętność regulowania kierunku i siły wydechu jest potrzebna przy wymowie głosek. wciąganie powietrza tzw. ssanie w czasie układania i przenoszenia ziarenek grochu lub kuleczek styropianowych czy drobinek papieru za pomocą słomki chrząkanie Polega ono na gwałtownym wyrzucaniu powietrza przez nos, z równoczesnym usiłowaniem zatrzymania go przez uniesienie podniebienia miękkiego (usta przy tym są zamknięte). Ćwiczenie należy stosować z umiarkowaniem, gdyż może spowodować podrażnienie gardła i chrypkę ziewanie Poleca się wykonać wdech, naśladujący ziewanie, a więc z ustami szeroko otwartymi. Wdech powinien być połączony z wymawianiem samogłoski głośno lub szeptem unoszenie i opuszczanie podniebienia miękkiego przy szeroko otwartych ustach i obserwowanie ruchów w lusterku wymawianie krótkiej samogłoski przy szeroko otwartych ustach. W lusterku widoczne są wtedy ruchy podniebienia miękkiego i tylnej ściany gardła gwizdaniePoczątkowo z zatkanym nosem, później stopniowo należy nauczyć się gwizdania bez zaciskania nosa zatrzymywanie powietrza w jamie ustnej. Należy nadąć policzki i utrzymać je w tej pozycji. Początkowo należy nadymać policzki z zatkanym nosem, następnie podczas trzymania powietrza w jamie ustnej, puszczać nos. Część języka należy wsunąć między wargi, aby do zatkania jamy ustnej od tylu nie był wykorzystany grzbiet języka. Powietrze wypuszcza się następnie szybko przez nos. W ten sam sposób nadąć tylko jeden policzek. Ćwiczenie powtórzyć nadymając drugi policzek wciągnąć policzki do wewnątrz jamy ustnej, a następnie rozluźnić je. Powtórzyć to parokrotnie wypowiadanie sylaby apa z przedłużonym momentem zwarcia warg w czasie artykulacji p (spółgłoska p polega na gwałtownym rozwarciu warg przez powietrze, gromadzące się w jamie ustnej z pewnym ciśnieniem; do zgromadzenie powietrza w jamie ustnej konieczne jest zamknięcie jamy nosowej) wypowiadanie sylaby ze spółgłoską p na końcu, przedłużając zwarcie wargowe, np.: ap, op, up, ep, yp, ip wypowiadanie sylab ze spółgłoską p na początku: pa, po, pu, pe, py, pi. Moment zwarcia przy p należy przedłużać masaż Może być wykonany szpatułką lub palcem. Masuje się podniebienie w linii środkowej, poczynając od podniebienia twardego, podniebienie miękkie wtłacza się lekko do góry. Ruch ten powtarza się 10 – 15 razy. Masaż wykonuje się zawsze przed jedzeniem, gdy żołądek jest pusty. Odruchy wykrztuśne są pożądane, ponieważ ćwiczą mięśnie zwierającego pierścienia gardłowego. Podczas masażu należy wymawiać samogłoskę a lub e, gdyż chodzi o wyćwiczenie działania pierścienia zwierającego w czasie mowy Ćwiczenia sprawnościowe aparatu artykulacyjnegoćwiczenia języka: wysunięty język przesuwać poziomo z jednej strony w drugą wysunąć język, skierowany możliwie jak najbardziej w prawą stronę, przesunąć go w linii poziomej w stronę przeciwną, starając się, aby – podczas zmiany pozycji – był jak najdalej wysunięty przesuwać wysunięty język wokół szeroko otwartych ust, tzn. oblizywać dolną i górną wargę oblizywać wargi podczas coraz szerszego ich otwierania wysuwać język w linii prostej jak najdalej na zewnątrz, utrzymując go w płaszczyźnie poziomej wysuwać język jak najdalej z ust i chować go jak najgłębiej do jamy ustnej przesuwać język po zewnętrznych powierzchniach górnych i dolnych zębów opuścić żuchwę i położyć swobodnie bezwładny język na dolnej wardze, ale spłaszczony i rozszerzony tak, że boki jego dotykają kącików warg wysunąć język do przodu w płaszczyźnie poziomej i cofać go do poprzedniej pozycji bezwładnej dotykać czubkiem języka na zmianę dolnych i górnych zębów przy silnie opuszczonej żuchwie wysuwać język „szeroko” w kierunku brody i unosić go do nosa przy opuszczonej żuchwie wysunąć język mimo zbliżonych szczęk: język siłą przeciska się między nimi, górne siekacze skrobią grzbiet języka przesuwać grzbiet języka tak, aby ocierał się o górne zęby, podczas gdy czubek języka przyciśnięty jest do wewnętrznej strony dolnych siekaczy przesuwać czubek języka do zębów po podniebieniu jak najdalej w głąb jamy ustnej przycisnąć mocno język do zębów i cofać go do tyłu silnie trąc nim o dziąsła i podniebienia (aż do wytworzenia mlaskania) wykonać kilkakrotnie mlaskanie czubkiem języka zrobić rurkę z wysuniętego językaćwiczenia warg: ściągnąć usta, jak przy samogłosce u, a następnie spłaszczyć cofając kąciki ust do tyłu, jak przy artykulacji i cofnąć kąciki ust do tyłu a następnie otwierać i zamykać usta wciągać policzki przy zamkniętych ustach cmokanie parokrotne gwizdanie na jednym tonie zamknąć usta i przesuwać je w lewą, a potem prawą stronę utrzymać miedzy ustami ołówek wprawianie ust w drgania (parskanie) ssanie wargi dolnej, następnie górnej dmuchanie na płomień świecy, watkę i drobinki papierućwiczenia żuchwy: opuszczanie i unoszenie żuchwy ku górze wykonywanie ruchów poziomych, raz z wargami rozchylonymi, raz z zamkniętymi ruchy żuchwy raz do przodu raz do tyłućwiczenia podniebienia miękkiego: ziewanie kaszlenie z językiem wysuniętym na zewnątrz jamy ustnej chrapanie na wdechu i wydechu wymawianie sylab: ko, ka, ku, aka, oko, uku oddychanie: wdech przez nos, wydech przez usta zaciśnięty nos: wdech i wydech ustami gęganie jak gąska przy szeroko otwartych ustach i leżącym przy dolnych siekaczach swobodnie języku chuchanie płukanie gardła wciąganie przez rurkę drobinek papieru i przenoszenie ich w inne miejsce Ćwiczenia artykulacyjnećwiczenia na samogłoskach: ćwiczenia rozpoczyna się od samogłosek ponieważ można je najłatwiej uzyskać i są one najmniej unosowione w mowie osób z rozszczepem podniebienia spośród samogłosek najlepsza jest a dlatego pracę rozpoczyna się od niej. Pozostałe samogłoski ćwiczy się w kolejności: o, e, y, u, i każde ćwiczenie artykulacyjne powinno być wykonywane najpierw z zatkanym nosem i powtórzone bez zatkania nosa, by ćwiczący mógł uświadomić sobie różnicę i starał się uzyskać jednakowe brzmienie głoski w obydwu sytuacjach samogłoskę a należy wykrzykiwać głośno, gwałtownie i krótko, co wywołuje silne ruchy podniebienia miękkiego i tylnej ściany gardła. Należy ćwiczyć początkowo przed lustrem, z ustami szeroko otwartymi, obserwując unoszenie się i opadanie małego języczka. To samo ćwiczenie powtarza się kilkakrotnie należy zwrócić uwagę na położenie języka: w czasie wykrzykiwania samogłoski a język powinien leżeć płasko w jamie ustnej, osoby z rozszczepem często unoszą grzbiet języka do góry, zamykając w ten sposób jamę ustną i uniemożliwiając wychodzenie przez nią powietrza. To samo dotyczy innych samogłosek. Przy trudnościach w odpowiednim ułożeniu języka należy użyć szpatułki. samogłoskę a początkowo wykrzykuje się na jednym tonie, potem na dwóch tonach – średnim i wyższym, a następnie jeszcze wyższymćwiczenia na spółgłoskach: ćwiczenia artykulacyjne na spółgłoskach można poprzedzić dmuchaniem w papierowe kulki, tak aby się przesuwały (jednak nie za dużo na raz). Dmuchanie powinno być następnie wykonane z uprzednim zwarciem warg; spowoduje to powstanie głoski p ćwiczenia spółgłosek rozpoczyna się wcześnie i bez względu na to, czy wszystkie samogłoski brzmią czysto, w połączeniach ze spółgłoskami zwartymi p, p’, b, b’, t, t’, d, d’, k, k’, g, g’ samogłoski brzmią lepiej niż w izolacji ćwiczenia rozpoczyna się od spółgłosek najłatwiejszych, tzn. wargowych p, p’, b, b’ , które wymawiane są początkowo z zatkanym nosem w czasie wypowiadanych poszczególnych głosek zwartych przed ustami można trzymać watkę lub kartkę papieru – jej ruchy będą informowały o sile strumienia powietrza wydychanego przez usta; jeśli watka nie będzie się odchylała, znaczy to, że cześć powietrza ucieka nosem spółgłoski ćwiczy się początkowo z samogłoskami pa, pa, pe, pu, pi py, ba... następnie z innymi spółgłoskami w sylabach: apa, opo, upu, epe, ypy, pta, pto, ptu, pty, aba..., druga samogłoska winna być silniejsza i wyższa od pierwszej następnym etapem jest ćwiczenie wymowy wyrazów, w których dana głoska jest na początku, w środku i na końcu utrwalenie uzyskanych dźwięków wymaga pewnego czasu, ponieważ osoba reedukowana nie od razu kojarzy brzmienie „nowej” głoski we własnej mowie z takim samym w mowie prawidłowej innych osób wywoływanie dźwięków wyjaśnienie położenia narządów mowy – proste wskazówki o tym, jakie powinno być ułożenie języka czy warg w niektórych wypadkach ułatwiają artykulację głoski kontrola wzrokowa – prowadzenie ćwiczeń przed lustrem umożliwia ćwiczącemu porównanie własnego układu narządów mowy z tym, jaki mu demonstruje logopeda i odtworzenie pod kontrolą wzrokową układu prawidłowego kontrola dotyku i czucie skórnego – niektóre właściwości artykulacyjne głosek mogą być odbierane czuciem dotyku i czuciem skórnym dłoni i palców wywoływanie głosek przy zastosowaniu metod: fonetycznej, mechanicznej i mieszanej według ustalonych sposobów. Zabawy – ćwiczenia słuchowe Są to zabawy, w których wykorzystujemy instrumenty, nagrania magnetofonowe, własny głos. Dziecko bierze do ręki wybrany obrazek i zgodnie z zaproponowaną regułą gry reaguje na usłyszany dźwięk ruchem: jest dźwięk – dziecko skacze; skakać może też po stole pacynka trzymana w ręce nie ma dźwięku – dziecko, pacynka stoi słychać kilka dźwięków – dziecko, pacynka skacze tyle razy , ile dźwięków słyszy słychać dźwięk wysoki – motyl, samolot leci wysoko słychać dźwięk niski – motyl, samolot leci nisko słychać dźwięk długi – auto, pociąg jedzie długo słychać dźwięk krótki – auto, pociąg jedzie krótko, szybko brak dźwięku – pojazdy stoją słychać dźwięk głośny – chłopiec skacze wysoko i daleko słychać dźwięk cichy – chłopiec skacze nisko i blisko Zabawy rysunkowe – grafomotoryczne obrysowywanie konturów kolorowanie tych rysunków, ćwiczenie może być połączone z rozumieniem wyrazów oznaczających kolory, mówimy np.: pokoloruj rybę na niebiesko itp. uzupełnianie rysunku, dorysowywanie elementów i części rysowanie obrazka według leżącego obok wzoru Ćwiczenia percepcji wzrokowej dopasowywanie obrazka do przedmiotu lub łączenie dwóch obrazków przedstawiających to samo odszukiwanie dwóch takich samych przedmiotów na dużym obrazku dokładanie takich samych, bardzo podobnych lub nieco a nawet znacznie różniących się wyglądem obrazków przedstawiających tą samą rzecz dobieranie przedmiotów do ich konturów na planszy, wkładanie ich do odpowiednich otworów w planszy układanie obrazków według koloru układanie obrazków według kształtu składanie, łączenie w całość rozciętych obrazków Ćwiczenia koordynacji wzrokowo - ruchowej układanie wieży z pudełek, klocków umieszczanie przedmiotu w pustej puszce umieszczanie po jednym koraliku w każdym wgłębieniu wytłoczki samodzielne umieszczanie kółek na paliku umieszczanie patyczków w przygotowanym pudełku z otworami wkładanie ołówków w otwory stojaka zamalowywanie płaszczyzny nawlekanie koralików na patyk, drucik, sznurówkę przymocowywanie spinaczy w zaznaczonych na pudełku miejscach rysowanie palcem na rozsypanej mące czy piasku wykonanie prostej konstrukcji z trzech elementów modelowanie w plastelinie różnorodnych kształtów łączenie dwóch części obrazka przenoszenie pęsetą przedmiotów i umieszczanie w wytłoczce łączenie punktów cięcie nożyczkami po linii przewlekanie sznurka przez otwory rysowanie figur przez łączenie punktów rysowanie figur przez obrysowanie szablonu łączenie punktów w celu uzyskania prostych kształtów Ćwiczenia orientacji przestrzennej określanie położenia poszczególnych przedmiotów w przestrzeni, na obrazku rysowanie przedmiotów w odpowiednim położeniu: dorysuj pod oknem ławkę obok drzewa dorysuj kwiatek dorysuj dym z komina nad drzewami dorysuj chmurkę włosy lalki z prawej strony pomaluj na żółto pomiędzy lakami narysuj piłkę udzielanie słownej odpowiedzi na pytania: gdzie leżą klucze? (na stole) co znajduje się pod krzesłem? (klocek) obok czego stoi krzesło? (obok stołu) kolorowanie obrazka według instrukcji, np.: pola zaznaczone kółko zamaluj na czerwono pola oznaczone kreską zamaluj na niebiesko pola zaznaczone trójkątem zamaluj na czarno utrwalanie rozróżniania stron ciała: pokaż prawą rękę, lewą nogę, prawe oko co masz w lewej ręce, narysuj kreskę z prawej strony kartki śledzenie przedmiotu przesuwanego od lewej do prawej śledzenie linii (odnajdywanie drogi do przedmiotu) określanie kształtów graficznych w powietrzu: figur geometrycznych liter dowolnych kształtów rysowanie z zachowaniem kierunku od lewej do prawej, szlaczków o rozmaitym kształcie, kształtów literopodobnych Ćwiczenia percepcji dźwięków niewerbalnych rozpoznawanie głosów zwierząt różnicowanie dźwięków instrumentów rozpoznawanie dźwięków wydawanych przez różne przedmioty powtarzanie rytmu wystukiwanego ołówkiem na stoliku pod kontrolą wzroku, następnie bez kontroli wzroku Ćwiczenia słuchu fonematycznego, analizy i syntezy dźwiękowej analiza zdania: liczymy, ile wyrazów jest w zdaniu ćwiczenia na sylabach: podział wyrazów na sylaby łączenie sylab w wyraz – terapeuta wypowiada kolejne sylaby, zadaniem dziecka jest wypowiedzenie całego wyrazu liczenie sylab w wyrazach kończenie wyrazów – terapeuta wymawia pierwszą sylabę wyrazu, a dziecko dopowiada resztę ćwiczenia na głoskach (należy pamiętać, że niektóre głoski w wielu wyrazach wymawia się inaczej niż się pisze): podział wyrazów na głoski wyodrębnianie pierwszej głoski w wyrazie wysłuchiwanie ostatniej głoski w wyrazie wyodrębnienie głoski środkowej w wyrazach trzygłoskowych wyszukiwanie obrazków, których nazwy rozpoczynają się tą samą głoską Ćwiczenia pamięci i spostrzegawczości układanie 2-5 obrazków i nazywanie ich, następnie dziecko zasłania oczy, chowa się jeden obrazek, a zadaniem dziecka jest nazwanie brakującego obrazka układanie w pewnej kolejności 2-5 obrazków i nazywanie ich; następnie gdy dziecko nie widzi, zamieniamy obrazki miejscami, a dziecko ma je ułożyć tak, jak leżały na początku układanie 2-5 obrazków, nazywamy je i zasłaniamy kartonikiem, dziecko ma odpowiedzieć tak jak umie, co jest pod poszczególnymi kartonikami, można też schować obrazki pod kolorowe pudełka lub pod ilustracje przedstawiające różne miejsca – wtedy dziecko ma powiedzieć (nazwać przedmiot) przykryty wybieramy kilka obrazków, ale pokazujemy dziecku je kolejno i każdy natychmiast zasłaniamy, zadaniem dziecka jest zapamiętanie wszystkich obrazków – dziecko ma powiedzieć – pokazać na innym zestawie – co widziało po kolei wybieramy 2-5 obrazków i układamy je razem z dzieckiem w różnych miejscach pokoju, dziecko zapamiętuje nazwy miejsca, a następnie jego zadaniem jest przyniesienie odpowiedniego obrazka na naszą prośbę rozpoznawanie obrazka za pomocą dotyku – zabawę można przeprowadzić dopiero wtedy, gdy dziecko posługiwało się wielokrotnie konturowymi obrazkami Ćwiczenia kształtujące myślenie pojęciowe do przedmiotów dokładamy takie same obrazki i podobne obrazki przedstawiające tą samą rzecz dobieramy dwa obrazki z jakichś względów pasujące do siebie: auto + kierownica, jabłko + gruszka, księżyc + gwiazda, drzewo + choinka, choinka + bombka, drzewo + liść, grzyb + kosz, kaczka + kura, kaczka + ryba, kwiat + wazon, choinka + grzyb, kaczka + łabędź, dom + klucz, samolot + motyl, kapelusz + korona, łyżka + widelec, trąbka + gitara, butelka + smoczek, pan + parasol, pani + torebka, chłopiec + byt, chłopiec + dom itd., można tylko układać – dokładać do siebie odpowiednie ilustracje – przedmioty, można też tłumaczyć dziecku, dlaczego do siebie pasują; lub dziecko samo wyjaśnia dlaczego tak, a nie inaczej je ułożyły grupujemy obrazki w większe zbiory: banan + cukierek + cytryna + gruszka + jabłko + jajko (jedzenie), jeż + łabędź + motyl + mysz + pies + ryba + ślimak + wąż (zwierzęta), auto + ciężarówka + samolot (pojazdy), chłopiec + pan + pani (ludzie), dzwon + gitara + trąbka (instrumenty), choinka + drzewo + grzyb + kwiatek + liść (rośliny) itp., można je tylko układać obok siebie, a możemy nazywać zbiory lub tez tłumaczyć, dlaczego do siebie pasują, można też dorysowywać lub dopowiadać, co jeszcze pasuje do danego zbioru ustalamy, co nie pasuje do grupy obrazków lub rzeczywistych przedmiotów: układamy kilka pasujących do siebie obrazków i jeden, który nie pasuje do zbioru, a dziecko powinno go wskazać (np.: jabłko + gruszka + auto + cytryna), potem tłumaczymy, dlaczego ta rzecz nie pasuje do reszty Ćwiczenia wspomagające naukę rozumienia wypowiedzi w czasie ćwiczenia prosimy o podanie obrazka lub zilustrowanie obrazkami czynności, gdy ćwiczymy rozumienie: onomatopei rzeczowników – daj gruszkę, gdzie jest ryba? czasowników – pokaż co pływa, daj mi to co jedzie liczebników – daj dwie zabawki, proszę cztery rzeczy przysłówków – auto jedzie szybko, ślimak idzie powoli wyrażeń przyimkowych – połóż jako na stole, but jest pod szafą prostych zdań – auto jedzie, chłopiec je jabłko, pan ma parasol, pies goni węża, pani maluje pędzlem trudniejszych zdań – pani wącha dwa kwiaty, chłopiec jedzie dużym autem do domu zadajemy zagadki, a dziecko stara się je zrozumieć i wskazać odpowiedź, np.: co ma 4 koła i jedzie po ulicy? Jakie zwierze mieszka w budzie? itp., prawda czy fałsz – dziecko ma za zadanie zrozumieć naszą wypowiedź i ocenić czy jest prawdziwa, czy nie: jabłko jest czerwone – TAK, pies ma dwie nogi – NIE itd., bawimy się w sklep gdzie jesteśmy klientami i chcemy kupić różne rzeczy, a dziecko – sprzedawca ma za zadanie zrozumieć, o co prosimy, np.: dzień dobry, proszę żółtą cytrynę, chciałbym kupić coś co jest potrzebne kiedy pada deszcz itd.; można do zabawy wprowadzić „pieniądze” – karteczki z cyframi i przy okazji – uczymy się liczyć poznajemy cyfry, tworzymy obrazy – na białej kartce układamy obrazki według instrukcji słownej: tu jest mama, tata i pies, na środku stoi dom, z prawej strony rośnie drzewo, pod nim leży łopata, na zakończenie dziecko może opisać swój obrazek, w innej wersji można obrysować kontury lub narysować obrazek według poleceń, opowiadamy i odgrywamy bajki – dziecko przedstawia za pomocą obrazków o czym mówimy w jedno lub kilku zdaniowych historyjkach, np.: chłopiec i pies idą do domu, pan po drabinie wchodzi na drzewo, potem je jabłko i podaje chłopcu gruszkę, odpowiadamy na pytania szczegółowe, ćwiczenie może dotyczyć: pojedynczego obrazka i tego, co na nim widać (ile nóg ma pies? jaki ma kolor?), wiadomości dziecka na temat opowiadanej rzeczy (z czego zrobiona jest żarówka, do czego jest podobna?), opisu dużej ilustracji stworzonej z kilku obrazków (ile drzew rośnie za domem, kto stoi przed domem, jakie ma ubranie, po co trzyma koszyk, co do niego włoży?), zgaduj – zgadula – zadajemy wiele szczegółowych pytań dotyczących obrazka, który dziecko ma w rękach, a dziecko ma tylko powiedzieć lub kiwnąć głową, czy odpowiedź brzmi TAK lub NIE. Np.: gdy dziecko ma obrazek psa: czy to jest do jedzenia? – NIE, czy ma 4 łapy – TAK, czy mieszka w budzie – TAK, czy to jest pies – osiągania celów Realizacja powyżej zaprezentowanego programu wymaga konieczności zastosowania różnorodnych propozycji ćwiczeń usprawniających zawartych w literaturze fachowej oraz opracowanych we własnym zakresie, a także szeregu pomocy dydaktycznych i terapeutycznych. Przewidywane efekty Proponowany program terapeutyczny ma w efekcie systematycznego wdrażania doprowadzić przede wszystkim do: uzyskania warunków anatomiczno – czynnościowych, umożliwiających dziecku prawidłowe oddychanie, funkcjonowanie narządu słuchu oraz opanowanie prawidłowej wymowy zmniejszenia nosowania zwiększenia sprawności mięśnia zwierającego pierścień gardłowy uzyskania koordynacji mięśni oddechowych, fonacyjnych i artykulacyjnych usprawniania funkcji organizmu pośrednio wpływających na rozwój mowyEwaluacja programu Ewaluacja programu dokonywana będzie systematycznie na podstawie obserwacji dziecka, jego aktywności w trakcie prowadzenia terapii i okresowej oceny odnotowywanej w karcie poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych: X Zarejestruj się lub zaloguj, aby mieć pełny dostępdo serwisu edukacyjnego. zmiany@ największy w Polsce katalog szkół- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> (w zakładce "Nauka"). Publikacje nauczycieli Logowanie i rejestracja Czy wiesz, że... Rodzaje szkół Kontakt Wiadomości Reklama Dodaj szkołę NaukaZaburzenia mowy u osób z rozszczepem warg i podniebienia m gr Lucyna Kościelniak. Praktyczne rozwiązania podczas terapii logopedycznej dziecka z Opóźnionym rozwojem mowy mgr Sylwia Armjak . Warsztaty terapii dyslalii (wad wymowy) mgr Alina Butkiewicz - Polski Związek Głuchych. Warsztaty terapii logopedycznej u dzieci niedosłyszących i Terapia logopedyczna u dzieci z rozszczepem podniebienia Wada rozwojowa, jaką jest rozszczep podniebienia, powstaje w pierwszym trymestrze ciąży, od 4 do około 12 tygodnia życia płodowego, kiedy następuje kształtowanie się twarzy i podniebienia. Doświadczone w ten sposób dziecko praktycznie od chwili narodzin poddawane jest wielu zabiegom i terapiom, które mają mu pomóc. Nie ma jednej terapii ukierunkowanej na leczenie rozszczepu podniebienia. Należy raczej mówić o wielospecjalistycznej rehabilitacji związanej z leczeniem: - chirurgicznym, - ortodontycznym, - laryngologicznym, - pediatrycznym, - foniatrycznym, - logopedycznym, - psychologicznym. Leczenie nastawione jest na uzyskanie ciągłości struktur, które uległy rozszczepieniu - chodzi o nieprawidłowe zespolenie lub brak połączenia między częściami formującymi wargę lub podniebienie (lub o rozszczep wargi i podniebienia jednocześnie). Trzeba pamiętać, że rozszczepione struktury nie tylko rzutują na wygląd twarzy, ale przede wszystkim skutkują problemami z oddychaniem, przyjmowaniem pokarmów, prawidłową artykulacją głosek i słuchem. Oczywiście nie należy lekceważyć estetycznego wyglądu dziecka, bo maluchy, które rodzą się z tą wadą, oprócz wielu cierpień związanych z zabiegami medycznymi, są skazane na ocenę rówieśników, już od najmłodszych lat. Właśnie dlatego, oprócz wyżej wymienionych, ważna jest terapia psychologiczna, którą warto wesprzeć całą rodzinę. Rozszczep podniebienia nie wpływa w żaden sposób na rozwój umysłowy dziecka. Za to szereg przebytych operacji, widoczne już na pierwszy rzut oka zniekształcenie twarzy, nieprawidłowy rozwój mowy, niedosłuch, powodują liczne traumy, z którymi od urodzenia zmaga się mały pacjent. Dziecko z rozszczepem często w szkole będzie wycofane i samotne. Nie będzie się zgłaszało nawet znając odpowiedź na zadane przez nauczyciela pytanie, bo wie, że jego głos brzmi inaczej niż głos rówieśników. Poczucie jego wartości jest mocno nadszarpnięte. Wiedza i doświadczenie Każde dziecko, które przychodzi na świat z rozszczepem podniebienia powinno być objęte terapią logopedyczną praktycznie od chwili narodzin, a nawet wcześniej, jeśli wada zostaje odkryta w życiu płodowym. Doświadczony specjalista powinien przygotować mamę, której pociecha już na starcie będzie borykać się z problemami - da jej odpowiednie wsparcie psychologiczne, ale też udzieli wszystkich informacji dotyczących postępowania w trakcie wielospecjalistycznej terapii. Ponadto przekaże praktyczne wskazówki: gdzie należy się udać, które poradnie i jacy specjaliści oferują pomoc. Zabiegi chirurgiczne, przez które przechodzi mały pacjent, nie wystarczą, by uzyskać prawidłową wymowę. Konieczne jest wsparcie logopedy bądź neurologopedy. Ten, prowadząc małego pacjenta, powinien nie tylko mieć wiedzę i doświadczenie w pracy z dziećmi z wadą rozszczepową, ale także musi współpracować z foniatrą. Ćwiczenia: Nie tylko na zajęciach Logopeda musi wiedzieć, dlaczego dane głoski są źle realizowane i czy jest w stanie pomóc dziecku, by zaczęło wymawiać je prawidłowo. Jest to niezwykle ważne, bo czasami zdarza się, że bez interwencji chirurgicznej mały pacjent nie będzie mógł wypowiedzieć danej głoski, nawet jeśli będzie pracował nad artykulacją w nieskończoność. Danuta Pluta-Wojciechowska w książce "Zaburzenia mowy u dzieci z rozszczepem podniebienia. Badania - teoria - praktyka" pisze, że logopeda w drodze do uzyskania prawidłowej wymowy dziecka, uzupełnia pracę chirurga i ortodonty. Z kolei rodzic, w domu, może także pomóc dziecku realizować program logopedycznych wyzwań. Te podane poniżej, nie wymagają artykulacji: - kaszlenie z językiem wysuniętym do przodu, - powolne połykanie śliny, - "balonik 1" - napychanie policzków powietrzem, z jednoczesnym ułożeniem języka między zębami, - "balonik 2" - powolne wypuszczanie powietrza (język trzymany jest dalej w tej samej pozycji), - rozsypane kawałki papieru dziecko usiłuje podnieść słomką, którą trzyma w buzi, wciągając powietrze, - picie przez różne rozdaje słomek (cieńsze, bądź grubsze) różnych rodzajów płynów (woda, gęsty koktajl, sok), - gwizdanie. *** Danuta Pluta-Wojciechowska, Zaburzenia mowy u dzieci z rozszczepem podniebienia. Badania, teoria, praktyczka, Wydawnictwo Ergo-Sum, Bytom 2008. Monika Szubrycht Po wykonaniu potrzebnych badań logopeda dziecięcy opracowuje dla każdego dziecka program terapii logopedycznej, dostosowany do jego możliwości psychofizycznych. Czas trwania terapii zależy od rodzaju wad i zaburzeń mowy oraz od systematycznych ćwiczeń w domu lub w gabinecie, przy odpowiednim wsparciu rodziców i opiekunów dziecka. Publikacje: Zmiany w funkcjonowaniu Poradni Psychologiczno-Pedagogicznych - od 2022 r. Milena StasiakWykaz standaryzowanych narzędzi diagnostycznych stosowanych w diagnozie logopedycznej. Milena StasiakEDL. Materiały profilaktyczne: rozwój mowy małego dziecka Anna PaluchAfazja u dwulatka? u trzylatka? Giełda pracy: Dam pracę Szukam pracy Gdzie studiować: Wybierasz się na studia?Sprawdź listę uczelni! autor: Izabella Tomasiewicz - KorczykZaburzenia mowy u dzieci z rozszczepem podniebienia, wybrane zagadnienia z terapii mowy. Reklama: Internetowa poradnia: Opieka logopedyczna w przedszkolu Programy użyteczne w gabinecie logopedycznym Nagrywanie wad wymowy Forum dyskusyjne: Newsletter: W pole poniżej wpisz swój adres e-mail aby otrzymywać od nas najnowsze informacje. Dziecko z rozszczepem podniebienia powinno być objęte specjalną po- mocą pedagogiczno-psychologiczną od wczesnych lat swojego życia, co nie- stety nie zawsze ma miejsce.
Zapraszamy do udziału w szkoleniu pt. „Pacjent z rozszczepem wargi i/lub podniebienia -wielospecjalistyczna diagnoza i terapia logopedyczna”, które odbędzie się w dn. – w Warszawie. Szkolenie przeznaczone jest dla logopedów, neurologopedów, psychologów, Prowadzący: dr Włodzimierz Piwowar – chirurg dziecięcy ( Klinika Chirurgii Dzieci i Młodzieży, Instytut Matki i Dziecka w Warszawie) mgr Elżbieta Radkowska – neurologopeda ( Pracownia Patofizjologii Mowy, Instytut Matki i Dziecka w Warszawie) Czas trwania: sobota 9:00 – 17:00 niedziela 9:00 – 17:00 Program ramowy: Rozszczep wargi i/lub podniebienia- terminologia, klasyfikacja, etiologia Zaburzenia morfologiczne i czynnościowe towarzyszące rozszczepom Leczenie ortodontyczne w przypadku pacjenta z wadą rozszczepową twarzy Leczenie chirurgiczne : zasady i terminarz operacji przyjęty w Klinice Chirurgii Dzieci i Młodzieży IMiD Współpraca chirurga, logopedy i foniatry w diagnostyce i terapii pacjenta z rozszczepem Wczesna opieka logopedyczna nad pacjentem z wadą rozszczepową Cechy mowy rozszczepowej Elektrostymulacje podniebienia-teoria i praktyka Pacjent z Sekwencją Pierre Robina Podśluzówkowy rozszczep podniebienia- trudności diagnostyczne i terapeutyczne Informacje pod nr tel.: 692 757 547 , 797 199 745 lub mail: cleftdreams@ Koszt : 600,00 zł Organizator: Cleftdreams Sp. z 02-768 Warszawa, ul. Fosa 31, nr rach. bankowego: 03 1050 1025 1000 0090 3106 1360
. 353 318 131 85 98 409 424 385